Prof. Andrzej Bochenek Promotorem Polski ze Śląska

Rozmowę z Laureatem przeprowadził dyrektor Konkursu „Teraz Polska” Michał Lipiński w kongresowym studio ISB News.

Michał Lipiński: Jakie refleksje towarzyszą Panu w związku z przyznaniem tytułu „Promotor Polski”?

Andrzej Bochenek: Czuję się dumny, że znalazłem się w gronie ludzi, którzy zrobili bardzo dużo dla Śląska. Urodziłem się w Zabrzu, pracowałem w Katowicach, wyszkoliłem się na Śląsku. Uważam, że miałem dług wobec Polski, który chciałem spłacić i udało się! Udało, bo stworzyliśmy na Śląsku fantastyczną kardiologię i kardiochirurgię. Możemy być dumni z osiągnięć polskich lekarzy na świecie, którzy dali się poznać po wstąpieniu Polski do UE, uczestnicząc w zagranicznych kongresach i zjazdach lekarzy. Nierzadko otrzymywaliśmy nagrody za swoje wystąpienia. Cieszę się, że od dziś będzie towarzyszyć mi Godło „Teraz Polska”, które jest ważnym symbolem, potwierdzającym polską najwyższą jakość.

ML: To prawda. Od ponad 30 lat Godło „Teraz Polska” promuje wszystko co w Polsce najlepsze. Choć wywodzi się ze sfery gospodarczej, to także jest dedykowane wybitnym Polakom, którzy poprzez swoją działalność zawodową lub społeczną skutecznie promują swój kraj. Ale wróćmy do rozmowy o Panu. Był Pan członkiem Wielkiej Trójki: Religa-Zembala-Bochenek,  która tworzyła kardiochirurgię na Śląsku i która dokonała pierwszego udanego przeszczepu w Polsce. Jak wspomina Pan tamte czasy?

AB: Bardzo dobrze, choć wolę patrzeć w teraźniejszość i przyszłość. Dziś Śląsk jest liderem w transplantacjach serca. Budujące jest, kiedy widzi się ludzi, którzy są 5-10 lat po przeszczepie serca. Kiedy widzi się kobiety, które mają przeszczepione serca i urodziły dzieci, kiedy dzieci z przeszczepionymi sercami zdrowo się rozwijają. Ten obraz jest zgodny z wizją, którą niegdyś roztoczył mi profesor Religa. W 1984 roku zastanawiałem się czy wracać z Anglii, ale jak dowiedziałem się, że w Zabrzu powstaje nowoczesna kardiochirurgia, to już nie miałem wątpliwości. Religa powiedział mi: Andrzej dobrze, że wróciłeś, bo będziemy przeszczepiać sztuczne serca. Myślałem, że to jest jakaś mrzonka, bo w socjalistycznej Polsce nie było nawet nici chirurgicznych, a tu nagle ktoś rzuca się z motyką na słońce. Okazało się, że warto dążyć do celu, bo dzisiaj Śląsk jest liderem kardiologii i transplantologii. Wykonujemy ponad 3000 operacji serca, nie mówiąc o setkach i tysiącach zabiegów kardiologicznych, które ratują życie. Za mojego życia dokonał się skok cywilizacyjny, bo śmiertelność w zawale serca, która wynosiła 50%, dzisiaj wynosi 3%. Stało się to możliwe dzięki temu, że do kooperacji z NFZ zostały dopuszczone prywatne podmioty.

Wielu ludzi przyczyniło się do sukcesu polskiej medycyny. Dzisiaj odbierając tytuł Promotora Polski ze  Śląska, musze przyznać, że nigdy nie byłem wykluczany w Polsce jako Ślązak urodzony w Zabrzu i wychowany w Katowicach. Co więcej, moi koledzy w Warszawie i Wielkopolsce uważali mnie za kogoś, kto niesie kaganek postępu w kardiologii i kardiochirurgii.

ML: Mimo ewidentnego postępu w polskiej kardiologii nadal choroby serca zbierają wielkie żniwo. Mamy w Polsce około 15 000 zgonów rocznie, a 10 mln Polaków choruje na nadciśnienie i choroby układu naczyniowego.

AB: Proszę mi wierzyć, że jeśli popatrzymy na to, co było dawniej, to te liczby mają wydźwięk optymistyczny.  Poza tym trzeba uczulić Polaków, że za nasze zdrowie jesteśmy sami odpowiedzialni. Mam tu na myśli profilaktykę, zdrowy tryb życia i samokontrolę. Polacy muszą zadbać o zdrowie, w czym powinna pomóc właściwa edukacji poprzez media czy kluby pacjenta. Choroby serca będą występować zawsze, choćby z powodów uwarunkowań genetycznych. Ważne, że możemy uratować 95% chorych z zawałem serca, którzy odzyskują pełną sprawność i wracają do pełni życia. Bardzo ważny jest dostęp do diagnostyki i nowoczesnych terapii. Dlatego tak potrzebne są takie inicjatywy jak Grupa American Heart of Poland, współpracująca z dużą grupą medyczną San Donato w Mediolanie, która ma kolosalne doświadczenie w leczeniu chorych. Jako partner NFZ zapewniamy lepszy dostęp do wysokospecjalistycznych usług medycznych. Istotą sukcesu jest równomierny dostęp do nowoczesnych procedur medycznych w całym kraju, bo jeden, choćby najnowocześniejszy Instytut Kardiologii w Warszawie nie będzie w stanie obsłużyć wszystkich pacjentów.

Prof. dr hab. n. med Andrzej  Bochenek
Specjalista w zakresie kardiochirurgii ,chirurgii ogólnej  i angiologii
Konsultant d/s kardiochirurgii American Heart of Poland
Prorektor d/s Medycznych  Wydziału Medycznego Akademii Śląskiej im prof. Z. Religi Katowice                  
Profesor Andrzej Bochenek jest absolwentem Śląskiego Uniwersytetu Medycznego i z tym Uniwersytetem związał prawie całe życie zawodowe. Karierę zawodową rozpoczął w 1973r. w Klinice Serca i Naczyń w Zabrzu pod kierunkiem prof. Tadeusza Paliwody. Prof. Andrzej Bochenek swoje umiejętności zawodowe zdobywał w Klinikach ŚląskiegoUniwersytetu Medycznego oraz w czasie licznych pobytów w ośrodkach zagranicznych,
Przebywał na stażach szkoleniowych i pracował , miedzy innymi w  Karolinska Institut w Szwecji , Groby Road Hospital w Leicester , Radclife Hospital Oxford, National Heart Institute London – Anglia, Deborah Heart and Lung Center Browns Mills, USA.
Po pobycie w Wielkiej Brytanii prof. Andrzej Bochenek związał się z kliniką prof. Zbigniewa Religi Zabrzu w latach 1984-1989 – był zastępcą prof. Religi, razem z prof. Marianem Zembalą uczestniczył w pierwszych udanych transplantacjach serca i w pierwszym zastosowaniu mechanicznego wspomagania niewydolnego serca i próbach przeszczepu płuc.
Prof. Andrzej Bochenek był pierwszym kierownikiem i twórcą renomowanej I Kliniki Kardiochirurgii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach którą organizował z wybitnym kardiologiem prof. Leszkiem Giecem był i był jej kierownikiem przez 25 lat. W klinice tej operowano dziesiątki tysięcy chorych i wyszkolono nowe pokolenie specjalistów kardiochirurgów. W klinice wyszkolono 25 specjalistów kardiochirurgii, 13 lekarzy obroniło rozprawę doktorską, habilitację uzyskało 4 lekarzy a jeden lekarz został profesorem. Wychowankowie profesora prowadzą obecnie kliniki kardiochirurgii i pracują w Łodzi, Wrocławiu, Opolu, Bielsku-Białej i Kazachstanie.
Prof. Andrzej Bochenek był organizatorem i pomagał w powstaniu Oddziału Kardiochirurgii w Zamościu, w szpitalu Wojskowym w Wrocławiu i Kliniki Kardiochirurgii w Lublinie, Oddziału Kardiochirurgii American Heart of Poland w Bielsku. Wraz ze swoim zespołem pomagał w powstaniu Oddziału Kardiochirurgii w Karagandzie (Kazachstan) i Oddziału Kardiochirurgii w Ostrawie (Czechy).
Prof. Andrzej Bochenek uczestniczył i koordynował wiele międzynarodowych badań naukowych, które w istotny sposób wpłynęły na rozwój nowoczesnej kardiochirurgii – między innymi uczestniczył w badaniach: ART, ASSERT, FREEDOM, RIME, STICH, SYNTAX, EXEL i wielu innych.
Jest autorem 243 artykułów naukowych w recenzowanych czasopismach medycznych i 17 rozdziałów w podręcznikach medycznych artykuły były cytowane w innych doniesieniach ponad 1000 razy. Wraz z zespołem przedstawił 370 prac na różnych zjazdach naukowych w tym 135 prac było wygłoszonych na zjazdach zagranicznych
Za zasługi dla kardiochirurgii został nagrodzony medalem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego Gloria Medicine oraz medalem za wprowadzenie robotów do kardiochirurgii Computer Honor Awards i medalem Komisji Edukacji Narodowej. Jest Kawalerem Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski, laureatem Platynowego Lauru Kompetencji i Umiejętności. Otrzymał nagrodę Towarzystwa Przyjaciół Śląska w Warszawie. Za osiągnięcia naukowe został pięciokrotnie Laureatem nagród resortowych Ministra Zdrowia oraz wielokrotnie nagrodą I stopnia Rektora Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, otrzymał wielokrotnie nagrody za najlepsze publikacje od Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego i nagrody czytelników za najlepsze komentarze do prac naukowych.