Liderzy o przyszłości biznesu w zmieniającym się świecie
Analiza tematów najważniejszych konferencji i dyskusji przedsiębiorców i teoretyków biznesu odbywających się obecnie w naszej części świata skłania do następującego wniosku – wśród czynników o najsilniejszym wpływie na biznes można wymienić: wojnę na wschodzie (i nową zimną wojnę); polityki i prawodawstwo Unii Europejskiej związane ze zmianą klimatu, ale także z innymi aspektami funkcjonowania na rynku; skokowy rozwój generatywnej sztucznej inteligencji. Zapytaliśmy liderów polskiej przedsiębiorczości – w tym znakomitych przedstawicieli firm uhonorowanych Godłem „Teraz Polska – o to, który z wymienionych czynników najsilniej wpływa dziś i będzie wpływał jutro na ich biznes oraz jak oddziałuje na zmianę strategii. Oto zebrane wypowiedzi.
Teresa Paszke, prezes zarządu Fimtec Polska
LAUREAT GODŁA TERAZ POLSKA
Dla Fimtec Polska, jako dostawcy maszyn i technologii do produkcji stolarki otworowej oraz obróbki aluminium i stali, czynnikiem, który w największym stopniu pozytywnie, choć nie bezpośrednio, wpływa na naszą działalność, jest polityka i prawodawstwo UE związane ze zmianą klimatu.
Unijne przepisy, które obowiązują wraz z ich kilkuletnim planem na przyszłość, powodują, że konsumenci po części zobligowani są do tego, by świadomie wybierać produkty w ekotrendzie, zmniejszając wpływ na środowisko naturalne. Ponadto dopłaty dla gospodarstw domowych do wymiany stolarki okiennej, m.in. z programu Czyste Powietrze, przyczyniają się do zwiększonego popytu. To z kolei ma bezpośredni wpływ na ilość produkowanych okien, co jest wprost powiązane z zapotrzebowaniem na coraz lepsze, zautomatyzowane, bardziej wydajne, a przede wszystkim precyzyjne linie technologiczne. Innym aspektem są dotacje dla firm produkcyjnych z programów ekologicznych (np. Kredyt Ekologiczny). Firmy, korzystając z nich, wymieniają lub unowocześniają parki maszynowe, by produkcja była prowadzona w sposób zrównoważony dla środowiska. To także jest dla Fimtec pole do działania – dostarczanie takich technologii i maszyn, które sprostają zarówno oczekiwaniom producentów, jak i finalnym konsumentom.
Z kolei negatywny wpływ – spośród wymienionych czynników – ma z pewnością wojna na wschodzie, ponieważ powoduje dużą niepewność i brak poczucia bezpieczeństwa funkcjonowania w biznesie. Zawirowania rynkowe, finansowe i gospodarcze, jakie mają miejsce od roku 2022, w mniejszym lub większym stopniu zaburzają łańcuch dostaw oraz wpływają na niestabilne ceny komponentów. Trwający konflikt i nasze położenie geopolityczne powodują natomiast ogólną ostrożność w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.
Witold Witkowski, właściciel stoczni houseboatów La Mare
LAUREAT GODŁA TERAZ POLSKA
Dzisiejsza sytuacja geopolityczna ma duże znaczenie dla naszej branży. Rynek niemiecki stanowił około 40 proc. całości sprzedaży i spadł do 0 proc. W Niemczech czarter jednostek pływających zmniejszył się o 50 proc., co spowodowało zwiększenie rynku wtórnego. Do tego dochodzi zwiększone oprocentowanie kredytów i mamy receptę na kryzys.
My jednak znaleźliśmy inne rynki, bardziej oddalone od Polski, jak USA i Bliski Wschód, które chociaż w pewnym stopniu kompensują nam braki zamówień ze starej Europy.
Drugą przyczyną spadków na rynku niemieckim jest tzw. Zielony Ład, który wprowadza obowiązek wykonania certyfikatu energetycznego dla domu, a to powoduje koszty adaptacji na poziomie 100 tys. euro. To wszystko plus strach przed rozprzestrzenianiem się wojny nie wpływa pozytywnie na inwestycje i myślenie o przyszłości.
Uważam, że tylko koniec wojny i złagodzenie założeń Zielonego Ładu spowodują ponowny wzrost sprzedaży. Takie trudne lata wzmacniają firmy, które nauczą się właściwie zarządzać kosztami, natomiast słabsze podmioty odpadają z rynku.
Adam Zalaszewski, prezes zarząd portalu aukcyjnego Car Arena
LAUREAT GODŁA TERAZ POLSKA
Wojna na wschodzie to niepokój na Zachodzie, który przekłada się na zachowania konsumentów. Dodatkowo inflacja, z którą się zmagaliśmy, nie pomogła. W związku z tym popyt na wszelkie dobra konsumpcyjne będzie malał. Jak dołożymy do tego poważnie rysujący się kryzys gospodarczy za naszą zachodnią granicą i związane z nim spadki zamówień u polskich kooperantów, to wydaje się, że rok 2024 i pewnie co najmniej następny będą trudne.
Z tego też powodu na rynku pojazdów używanych już jakiś czas temu skończyły się szaleńcze wzrosty i sytuacje jak z PRL-u, kiedy można było kilkuletni samochód wycofany z floty firmowej sprzedać po cenie zakupu albo drożej. Samochody z powrotem tracą na wartości, a ceny spadają, w niektórych segmentach nawet już dosyć mocno.
W takich czasach trzeba z powrotem pilnować płynności i kosztów, ważyć każdą złotówkę. Tym istotniejsze stało się efektywne sprzedawanie tego, co wycofujemy z użytkowania w naszych firmach. Znamienne jest dla nas to, że przy zakupie samochodów, maszyn czy innych sprzętów do naszych przedsiębiorstw negocjujemy każdy ułamek procenta, ale po kilku latach, kiedy sprzedajemy ten majątek, wart nadal olbrzymie pieniądze, to nie przywiązujemy aż takiej wagi do cen, które uzyskujemy.
W branży motoryzacyjnej działamy od 1991 r., a od 17 lat prowadzimy portal aukcyjny Cararena.pl. Siłą nabywczą naszego portalu jest ponad 40 tys. podmiotów, które codziennie stają do uczciwej i transparentnej rywalizacji o samochody, maszyny i ciężarówki sprzedawane przez naszych klientów. Obecna sytuacja powoduje, że tych ostatnich przejściowo nie musimy pozyskiwać, sami znajdują nas w Internecie. Nasza uwaga skupiona jest teraz raczej na poszerzaniu bazy nabywców, zwłaszcza ciężarówek, bo zbliżający się kryzys najprawdopodobniej spowoduje ich wysyp na rynku.
Co do sztucznej inteligencji, to już nie pytanie „czy?”, tylko „kiedy i jak?”. Firmy, które umiejętnie wykorzystają to narzędzie, zdobędą przewagę konkurencyjną, zaś te, które nie zdążą – wymrą.
Paweł Biarda, członek Zarządu ds. Komercyjnych (CCO) Nexera
LAUREAT GODŁA TERAZ POLSKA
Każdy z wymienionych czynników może mieć znaczący wpływ na branżę multiświatłowodową. Skoncentruję się jednak na najbardziej istotnych i bezpośrednich. Do takich z pewnością można zaliczyć prawodawstwo Unii Europejskiej. Nexera działa na regulowanym rynku telekomunikacyjnym. Wytyczne i prawodawstwo dla naszego rynku ustalane przez Parlament Europejski i Komisję Europejską istotnie wpływają na warunki prowadzenia przez nas inwestycji czy dochodowość biznesu, na przykład poprzez wpływ na ceny naszych usług. Branża pozostaje także pod wpływem regulacji środowiskowych, które z roku na rok stają się coraz bardziej restrykcyjne. Choć akurat do nich jesteśmy dobrze przygotowani. Nexera od początku realizuje swoją działalność w sposób zrównoważony i przyjazny dla człowieka i środowiska naturalnego.
Nasz biznes w dużej mierze opiera się na nowoczesnej technologii, więc z dużym zainteresowaniem obserwujemy bardzo dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji. Rozpowszechnienie praktycznego zastosowania AI traktuję jako dużą szansę na jeszcze szybszy rozwój skali i efektywności. Dzięki sztucznej inteligencji będziemy mogli podnieść jakość usług, przyspieszyć ich uruchamianie czy lepiej zrozumieć decyzje biznesowe klientów, a następnie pełniej na nie odpowiedzieć. Nasz model działania, organizacji zwinnej (ang. lean orgnization), opiera się na niedużym zespole ekspertów, automatyzacji i outsourcingu większości procesów. Dzięki AI, pomimo wzrostu skali naszej działalności, będziemy mogli utrzymać sprawny, elastyczny zespół o spójnym charakterze, kierujący się tymi samymi wartościami.
Krzysztof Nowak, wiceprezes zarządu, zastępca dyrektora ds. technicznych, Uniwersal Sp. z o.o.
LAUREAT GODŁA TERAZ POLSKA
Czynniki zewnętrzne, takie jak wojna w Europie Wschodniej, napięcia związane z zimną wojną, polityka i ustawodawstwo, a także rozwój generatywnej sztucznej inteligencji, znacząco wpływają na ewolucję strategii biznesowych. Konflikty i napięcia geopolityczne zakłócają łańcuchy dostaw, zmieniają dynamikę rynku i wpływają na zaufanie konsumentów, skłaniając przedsiębiorstwa do ciągłej analizy swojej odporności operacyjnej i dywersyfikacji geograficznej. Wszyscy prowadzą biznes w pewnym napięciu, sytuacja jest nieprzewidywalna i do niej musimy niestety przywyknąć.
Co więcej, decyzje polityczne i zmiany regulacyjne mogą wprowadzić niepewność lub możliwości, które będą wymagały od przedsiębiorstw odpowiedniego dostosowania ram zgodności i kierunku strategicznego. Ponadto rozwój technologii generatywnej sztucznej inteligencji rewolucjonizuje branże, umożliwiając automatyzację, analizę danych i spersonalizowane doświadczenia, a także zmuszając firmy do wprowadzania innowacji w swoich procesach, produktach i usługach, aby zachowały konkurencyjność w krajobrazie coraz bardziej cyfrowym i opartym na AI. Radzenie sobie z tą dynamiką zewnętrzną wymaga elastyczności, przewidywania i proaktywnego podejścia do planowania, aby zapewnić możliwość skutecznej adaptacji i dalszego prosperowania w zmieniających się okolicznościach. My dzisiaj staramy się skupiać uwagę na bieżącej produkcji, nie zaniedbując jednocześnie rozwoju. Mamy plany na przyszłość, powstają nowe prototypy urządzeń. Towarzyszy nam optymizm, który jest jednak tonowany wnioskami pochodzącymi z obserwacji codzienności.
Piotr Wyborski, prezes Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych SA
Realizacja postawionego przez Komisję Europejską celu neutralności klimatycznej Europy do 2050 r. wymaga zaangażowania wszystkich państw członkowskich, podjęcia szeregu strategicznych decyzji, takich jak odejście od wykorzystania paliw kopalnych do produkcji energii, a co za tym idzie –radykalnej zmiany obecnego modelu funkcjonowania sektora energetycznego. PKP Polskie Linie Kolejowe SA jako narodowy zarządca infrastruktury kolejowej dążą do ograniczenia emisji dwutlenku węgla w swojej działalności, uwzględniając potrzebę stania się przedsiębiorstwem neutralnym klimatycznie. Jako spółka o znaczeniu państwowym, dbając o ochronę środowiska naturalnego i zrównoważony rozwój, wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom Komisji Europejskiej. Mając na względzie wzrastające ambicje klimatyczne, sukcesywnie wdrażamy nowe rozwiązania, uregulowania prawne oraz prowadzimy długofalowe działania przyczyniające się do osiągnięcia neutralności klimatycznej oraz poprawy efektywności energetycznej, na przykład montujemy panele fotowoltaiczne na sieci kolejowej. W spółce została opracowana „Strategia neutralności klimatycznej PKP Polskie Linie Kolejowe SA”. Dokument wyznacza kierunki rozwoju oraz zakres i sposób realizacji działań dla optymalizacji wykorzystania energii, surowców i zasobów, przy jednoczesnym ograniczaniu emisji zanieczyszczeń oraz maksymalnym wykorzystaniu możliwości zastosowania. Działania zarządcy infrastruktury wpisują się w ideę Europejskiego Zielonego Ładu i postawionego przez Komisję Europejską celu neutralności klimatycznej Europy do 2050 r.
Aleksandra Robaszkiewicz, dyrektor ds. komunikacji korporacyjnej i CSR, Lidl Polska
Współczesny biznes bez wątpienia mierzy się z wieloma wyzwaniami generowanymi zarówno przez dynamiczny rozwój technologii, jak i napięcia na arenie międzynarodowej czy zmiany klimatyczne. Lidl Polska, jako firma nowoczesna i społecznie odpowiedzialna, swoją codzienną działalność operacyjną prowadzi w oparciu o strategię uwzględniającą wspomniane czynniki. Misją sieci Lidl Polska jest zapewnianie społeczeństwu produktów spożywczych i najpotrzebniejszych artykułów wysokiej jakości w niskiej cenie, wyprodukowanych w sposób zrównoważony. Nasze działania z obszaru odpowiedzialnego biznesu prowadzimy w oparciu o strategię CSR. Składa się ona z sześciu filarów, są to: zaangażowanie w dialog, promocja zdrowia, uczciwe działanie, poszanowanie bioróżnorodności oraz ochrona zasobów i klimatu. Jednocześnie zależy nam na współpracy z producentami, którzy również podchodzą odpowiedzialnie do kwestii respektowania praw człowieka, ochrony środowiska naturalnego i szeroko rozumianych zasobów naturalnych. Aby osiągnąć zakładane przez nas cele w obszarze zrównoważonego rozwoju, wdrożyliśmy serię unikatowych na polskim rynku polityk zakupowych, w których określamy nasze zasady dotyczące pozyskiwania produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. W dokumentach tych zwracamy szczególną uwagę na wpływ upraw i hodowli na środowisko naturalne. Są to kluczowe wytyczne dla nas i dla naszych dostawców. Polityki dotyczą: wody, mikroplastiku, świadomego odżywiania, kakao, herbaty, jaj, kawy, kwiatów i roślin, oleju palmowego, ryb, skorupiaków i ich przetworów, produktów marek własnych zawierających celulozę, świeżych warzyw i owoców, ograniczenia materiałów opakowaniowych, przeciwdziałania marnowaniu żywności oraz przeciwdziałania wylesianiu. Jednocześnie stale poszerzamy nasz asortyment o produkty z certyfikatami zrównoważonego rozwoju, w tym Bio i Rainforest Alliance.