Samorząd gospodarczy będzie zwieńczeniem transformacji
Zmiany ustrojowe i gospodarcze w roku 1989 niezmiennie kojarzą się nam z takimi postaciami jak Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki czy Leszek Balcerowicz. Nie możemy jednak zapominać o cichych bohaterach tej rewolucji – polskich przedsiębiorcach, których determinacja i talent stanowiły od początku transformacji siłę napędową gospodarczych i społecznych przemian w Polsce.
Rok 1989 to nie tylko pierwsze wybory, dla polskiej przedsiębiorczości był znamienną datą także z innego powodu. Transformacja ustrojowa stała się impulsem do odrodzenia samorządu gospodarczego w Polsce – jednej z najważniejszych instytucji życia gospodarczego, będącej ucieleśnieniem idei uczestnictwa przedsiębiorców w życiu demokratycznego społeczeństwa.
Miałem szczęście brać udział w wydarzeniach, które zapoczątkowały transformację ustrojową w Polsce, i do dziś z sentymentem wspominam spontaniczny wybuch polskiej przedsiębiorczości. Z dnia na dzień rosła w siłę, brakowało jednak wiedzy i zrozumienia mechanizmów wolnego rynku. Dlatego instytucje samorządu gospodarczego, takie jak na przykład Krajowa Izba Gospodarcza, od początku transformacji działały na rzecz polskich przedsiębiorców, przygotowując biznes do funkcjonowania w warunkach wolnego rynku oraz ułatwiając wchodzenie na zagraniczne rynki. Kilkanaście lat później, przed wstąpieniem do Unii Europejskiej, organizacje przedsiębiorców pomagały zrozumieć specyfikę rynku unijnego oraz dostosowywać działalność firm do reguł tam obowiązujących.
Pozytywne efekty 25 lat funkcjonowania samorządu gospodarczego w warunkach wolnorynkowych to m.in.: profesjonalna promocja gospodarki, wspieranie innowacyjności i eksportu, rozwój sądownictwa arbitrażowego, edukacja i szkolenia oraz upowszechnianie zasad etyki w działalności gospodarczej.
Po 25 latach fundamentalna rola samorządu jako reprezentanta środowiska przedsiębiorców pozostaje wciąż aktualna. Sprawdza się szczególnie tam, gdzie administracja państwowa pozostaje nie do końca efektywna. Przykładem jest między innymi promocja Polski i polskich produktów – w tych działaniach od wielu lat naszym znakomitym sojusznikiem jest „Teraz Polska”.
Jednym z najważniejszych zadań, które obecnie stoi przed samorządem gospodarczym, jest poprawa konkurencyjności polskiej gospodarki i wzrost jej innowacyjności. Każdego roku Krajowa Izba Gospodarcza organizuje Kongres Innowacyjnej Gospodarki, który jest platformą wymiany wiedzy i doświadczeń dla przedsiębiorców i ekspertów z całego świata. Wspieramy innowacyjność poprzez tworzenie odpowiedniego klimatu oraz ram prawnych i finansowych dla jej rozwoju.
Szkoda tylko, że w ciągu minionego ćwierćwiecza nie udało się – wzorem najbardziej rozwiniętych państw Zachodu – urzeczywistnić idei powszechnego samorządu gospodarczego. Takiego, który reprezentowałby wszystkich przedsiębiorców i w pełni realizował ideę współdecydowania przez nich o kierunku rozwoju gospodarczego Polski. Mam jednak nadzieję, że idea ta znajdzie swoje ucieleśnienie i stanie się zwieńczeniem rewolucji 1989 roku.
Andrzej Arendarski
Doktor nauk humanistycznych, ekspert ekonomiczny i działacz gospodarczy.