Polska kultura i Polonia w USA

Fot. Archiwum Autora

W lutym 2019 r. w Miami po raz czwarty odbył się Kongres 60 Milionów – Globalny Zjazd Polonii. Skąd ta liczba? Ponieważ przyjmuje się, że na świecie żyje 60 mln Polaków. Kongres organizowany jest w różnych miejscach na świecie. W tym roku odbędzie się jeszcze pięć spotkań – w Londynie, Berlinie, Buffalo, Rzeszowie i Nowym Jorku – których celem jest poszerzanie relacji międzynarodowych opierających się na polskich wartościach, ze szczególnym uwzględnieniem ich gospodarczego wymiaru.

W tym roku zostałam zaproszona – jako prezes Krakowskiego Teatru Komedia, który jest laureatem XXVII edycji Konkursu „Teraz Polska” – na Kongres do Miami, by wziąć udział w panelu dotyczącym współpracy polonijnej i promocji kultury polskiej w USA. To bardzo przyjemne uczucie móc uczestniczyć w tak ważnej dla Polski dyskusji, szczególnie że Polonia w Stanach Zjednoczonych jest tą najliczniejszą. W czasie debaty poruszano różne aspekty kulturowe, m.in. odniesiono się do osiągnięć naszych inżynierów, artystów, sportowców oraz do faktu, że każdy z nas, Polaków, jest ambasadorem swojego kraju na świecie. To właśnie Polacy podróżujący i opowiadający o Polsce, jej historii, zwyczajach, artystach, jedzeniu itd., dają innym narodom możliwość zapoznania się z jakże bogatą polską kulturą.

Niezwykle istotnym elementem kultury jest także język każdego narodu. Już Mikołaj Rej pisał: „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”1. Fakt, że na co dzień możemy posługiwać się własnym językiem, nie zawsze jest doceniany. Spektakl Krakowskiego Teatru Komedia pt. „Pan Tadeusz z M3”, autorstwa Jana Jakuba Należytego, mówi o tym, jak ważne jest, że możemy swobodnie używać języka ojczystego. Sztuka przywołuje także okoliczności powstania naszego hymnu narodowego – „Mazurka Dąbrowskiego”. Pan Tadeusz, XIX-wieczny bohater z epopei narodowej Adama Mickiewicza, uczy współczesną rodzinę Sopliców szacunku i miłości do siebie jako Polaków, opowiada o Józefie Wybickim, o trudach, jakie podejmowali Polacy, dążąc do niepodległości, podkreśla znaczenie możliwości porozumiewania się w języku polskim. Spektakl jest o tyle wyjątkowy, że Tadeusz oraz Zosia i Telimena, które zjawiają się za tytułowym bohaterem, mówią trzynastozgłoskowcem. „Pan Tadeusz z M3” jest jednym z trzech spektakli, które składają się na cykl „100 lat radości z niepodległości”, zapoczątkowany w 2018 r., w 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Teatr przygotowuje kolejne spektakle ku czci bohaterów narodowych i ich czynów, które przybliżyły nas do odzyskania niepodległości. Sztuki będą wystawiane w różnych miejscach Polski i na świecie, np. na plaży, statku, zamku czy w kopalni, by w sposób ciekawy promować kulturę polską zarówno wśród Polonii, jak i ludzi innych narodowości.

Wartości szczególne, takie jak np. wolność, poszanowanie godności i praw człowieka, są ogromnie ważne dla wszystkich Polaków. Zarówno w kraju, jak i zagranicą. Dlatego ukazywanie przez Krakowski Teatr Komedia wydarzeń historycznych, które wpłynęły na odzyskanie przez nasz kraj niepodległości, jest swoistym spoiwem łączącym widzów.