Inflacja szaleje, stopy procentowe w górę, ale... prognoza wzrostu gospodarczego dla Polski optymistyczna

W styczniu 2022 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych (dane wstępne) w porównaniu do stycznia 2021 r. wzrosły o 9,2% (wskaźnik cen 109,2), a w stosunku do grudnia 2021 r. wzrosły o 1,9% (wskaźnik cen 101,9).

Niestety drożyzna będzie prawdopodobnie jeszcze większa. Eksperci związani z Komisją Europejską twierdzą, że do końca 2023 roku ceny w Polsce wzrosną o ponad 21 procent. Niestety może się okazać, że będzie to najwyższy wskaźnik inflacji w całej UE. Inflacja w Polsce wzrosła w grudniu 2021 r. do 8,6% w ujęciu rok do roku, a w ujęciu miesięcznym wyniosła 0,9%.

Skąd inflacja

Do wzrostu inflacji w 2021 r. istotnie przyczynił się wzrost światowych cen surowców, w tym energetycznych i rolnych, rekordowy wzrost cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla, rosnące ceny towarów, których podaż jest ograniczana przez globalne zaburzenia pandemiczne, a także dokonane w 2021 r. podwyżki cen energii elektrycznej i gazu ziemnego. W kierunku wzrostu inflacji oddziałuje także trwające ożywienie gospodarcze, w tym wzrost popytu stymulowany wzrostem dochodów gospodarstw domowych. Czynniki te wraz ze wzrostem regulowanych taryf na energię elektryczną, gaz ziemny i energię cieplną będą wpływały na utrzymanie się inflacji na podwyższonym poziomie również w 2022 r. Natomiast ograniczająco na inflację wpłynie obniżenie części stawek podatkowych w ramach tzw. Tarczy Antyinflacyjnej.

Stopy procentowe w górę

W warunkach wyraźnego wzrostu inflacji wiele banków centralnych wycofuje akomodację monetarną. Banki centralne w Europie Środkowo-Wschodniej podnoszą stopy procentowe. EBC utrzymuje ujemne stopy procentowe, jednak zmniejsza skalę skupu aktywów. Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych sygnalizuje zakończenie skupu aktywów w marcu i rozpoczęcie podwyższania stóp procentowych. W naszym kraju Rada Polityki Pieniężnej w dniu 14.02.2022 r. podjęła decyzję o podwyższeniu stopy referencyjnej NBP o 0,50 pkt proc., tj. do poziomu 2,75%. Jednocześnie Rada ustaliła następujący poziom pozostałych stóp procentowych NBP: ▪ stopa lombardowa 3,25%; ▪ stopa depozytowa 2,25%; ▪ stopa redyskontowa weksli 2,80%; ▪ stopa dyskontowa weksli 2,85%. Jednocześnie Rada podjęła decyzję o podwyższeniu stopy rezerwy obowiązkowej z 2,0% do 3,5%. Prezes NBP stwierdził podczas niedawnej konferencji prasowej, że za bezpieczny dla gospodarki uważa wzrost stopy referencyjnej NBP do poziomi 4%.

Prognoza dla Polski - PKB i inne wskaźniki

Dziesiątego lutego została zaprezentowana najnowsza, zimowa prognoza gospodarcza Komisji Europejskiej (KE). Komisja oczekuje wzrostu realnego PKB Polski na poziomie 5,5% w 2022 r. oraz 4,2% w 2023 r., po wzroście 5,7% zanotowanym w ubiegłym roku. Prognozy na rok bieżący są wyższe od jesiennych projekcji z listopada ubiegłego roku o 0,3 pkt proc., a na rok 2023 o 0,2 pkt proc. niższe. Przewidywania na rok 2022 są wyraźnie wyższe od obecnego konsensusu rynkowego, według którego tempo wzrostu PKB wyniesie 4,4% (mediana, Refinitiv, I ’22).

W latach 2022-23 nasz kraj pozostanie w czołówce krajów UE z najwyższym tempem wzrostu PKB, przy czym w 2022 r. szybszy wzrost PKB od Polski zanotują jedynie Malta i Hiszpania. Z kolei takie samo tempo wzrostu jak dla Polski Komisja prognozuje dla Irlandii i Portugalii. W swojej ocenie KE zwraca uwagę na lepszą od oczekiwań dynamikę PKB w II połowie ubiegłego roku potwierdzającą odporność polskiej gospodarki na kolejne fale pandemii i zaburzenia w globalnych łańcuchach dostaw. Zdaniem KE od II kw. bieżącego roku powinno nastąpić przyspieszenie tempa wzrostu gospodarczego, po przejściowym spowolnieniu na początku roku, wywołanym wzrostem zakażeń COVID-19. Na wysokim poziomie ma pozostać dynamika konsumpcji prywatnej czemu będzie sprzyjać korzystna sytuacja na rynku pracy oraz reforma podatkowa.

KE zakłada również kontynuację ożywienia aktywności inwestycyjnej m.in. za sprawą dobrej sytuacji finansowej przedsiębiorstw i konieczności zwiększenia przez nie mocy wytwórczych. Utrzymanie dynamiki aktywności gospodarczej w 2022 r. to także efekt stopniowego wykorzystania środków z Europejskiego Funduszu Odbudowy, które przeznaczone będą na finansowanie publicznych i prywatnych inwestycji.