Pozwólmy nauce przejść z bibliotek do lasu
Studia są etapem w życiu, kiedy zapadają kluczowe i często wiążące na lata decyzje dotyczące kariery zawodowej. Jest to też – jak pokazuje wiele spektakularnych historii z ostatnich lat – sprzyjający moment na rozpoczęcie własnego biznesu. Mimo tego aktywność gospodarcza młodych Polaków pozostawia wiele do życzenia. Jako Studenckie Koło Naukowe Psychologii Ekonomicznej „Moderator” we współpracy z Fundacją „Teraz Polska” postanowiliśmy przyjrzeć się temu problemowi, przeprowadzając badanie satysfakcji ze studiów wśród naszych koleżanek i kolegów.
Facebook, YouTube, Mozilla i Google. Mark Zuckerberg, Chad Hurley, Blake Ross, Larry Page i Sergey Brin. Co łączy twórców powszechnie znanych serwisów internetowych? Wszyscy zaczęli swoją drogę do sukcesu, zakładając własne firmy jeszcze w trakcie studiów. Tymczasem zaledwie 3 proc. uczestników badania przyznało się do prowadzenia działalności gospodarczej.
W badaniu internetowym udział wzięły 384 osoby, rekrutujące się z uczelni z całego kraju (m.in. Uniwersytet Warszawski, Politechnika Warszawska, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu, Politechnika Gdańska, Uniwersytet w Białymstoku i Uniwersytet Śląski) oraz z różnych kierunków (w tym: budownictwo, psychologia, filologia polska, prawo, inżynieria środowiska i zarządzanie). Pozwoliło to na przyjrzenie się, jak polscy studenci postrzegają jakość edukacji oferowanej przez uczelnie wyższe oraz jak oceniają jej przydatność w karierze zawodowej.
Zgodnie z wynikami badania impulsem do podjęcia studiów jest przede wszystkim ambicja ich ukończenia – wskazało na to aż 86 proc. badanych. W dalszej kolejności wymienili oni pasje (81 proc.) oraz perspektywę ciekawej pracy (76 proc.) i wysokich zarobków (63 proc.). Warto również zaznaczyć, że bardziej pragmatyczne powody kierowały częściej studentami uczelni technicznych – studenci uniwersytetów kierowali się raczej swoimi zainteresowaniami.
Studia nie są już postrzegane jako gwarancja sukcesu zawodowego. 46 proc. pytanych stwierdziło, że studia nie są koniecznością, a tylko punkt procentowy mniej – że osoby, które nie ukończyły studiów, również są konkurencyjne na rynku pracy.
Ocena samych studiów ukazuje dramatyczny rozłam między jakością zajęć teoretycznych a praktycznych. Wiedzę zdobytą na studiach ogólnie jako przydatną oceniło 62 proc. respondentów. Zajęciom teoretycznym pozytywną opinię wystawiło 80 proc. pytanych, praktycznym – zaledwie 31 proc. A jak wskazują wyniki naszego badania, to właśnie na praktycznych umiejętnościach najbardziej zależy polskim studentom. Wśród zajęć, które studenci chcieliby włączyć do programów nauczania, prym wiodą staże i praktyki (64 proc. wskazań), zajęcia terenowe (58 proc.) i ćwiczenia stacjonarne (57 proc.). Interesujący jest fakt, że intensywnie rozwijana w ostatnich latach forma e-learningu nie jest tak popularna wśród studentów, jak mogłoby się wydawać – jako pożądany sposób prowadzenia zajęć wskazało go zaledwie 34 proc. badanych.
Powyższe poglądy znalazły swoje odzwierciedlenie w odpowiedziach na pytania dotyczące prowadzenia własnej działalności gospodarczej, którą chce założyć aż 67 proc. pytanych studentów. W tym gronie częściej pojawiają się głosy niezadolenia z jakości zajęć, a 60 proc. z nich stwierdza, że wiedza zdobyta na studiach nie jest przydatna lub ciężko to określić. Osoby te są też mniej zainteresowane swoimi studiami.
Nie pomaga w tym fakt, że studenci widzą liczne przeszkody w założeniu działalności gospodarczej. Równo połowa z nich wymienia trudności administracyjne, a 54 proc. – kwestie finansowe, do których zaliczają podatki, koszty pracy, kapitał początkowy. Staje się to tym istotniejsze, kiedy spojrzy się na to, że niemal połowa (49 proc.) badanych uzależnia rozpoczęcie działalności gospodarczej przede wszystkim od posiadania odpowiednich funduszy. Co więcej, przeszkody wymienione przez badanych, które częściowo zależne są od działalności i administracji państwa, powodują, że aż 50 proc. osób rozważających stworzenie własnego biznesu postrzega emigrację za granicę jako atrakcyjną perspektywę.
Z przedstawionych wyżej wyników wyłania się pytanie – jak zapobiec tej tendencji? Jak przekonać młodych ludzi do większej aktywności biznesowej? Wydaje się, że potrzeba działań, w które zaangażowane byłyby nie tylko środowiska akademickie, ale też państwowe i – przede wszystkim – biznesowe. Taka współpraca jest konieczna, by wyzwolić tkwiący w młodych ludziach potencjał, którego istnienie potwierdziło niniejsze badanie.
Zespół badawczy:
Kamil Bolek / kamil.bolek@op.pl
Bartosz Głowacki / bartosz.p.glowacki@gmail.com
Katarzyna Półrolniczak / k.polrolniczak@gmail.com
Dorota Zaborska / dzaborska@gmail.com
Studenckie Koło Naukowe Psychologii Ekonomicznej „Moderator”
E-mail: sknpe.moderator@gmail.com
Facebook: www.facebook.com/skn.moderator
WWW: www.psychologia.pl/moderator